Największa atrakcja Pienin- Zamek w Czorsztynie

Spośród wielu ciekawych miejsc znajdujących się w Pieninach na szczególną uwagą zasługują ruiny zamku w Czorsztynie, które mogą pochwalić się interesującą historią oraz wieloma legendami. Ale podania i fakty to nie wszystkie atrakcje związane z zamkiem.

Dawna warownia jest także przepięknie usytuowana na wzgórzu nad samym Dunajcem, dzięki czemu wizyta w ruinach to prawdziwa uczta dla ciała, ducha i oka. Jakie były koleje zamku? Jakie historie i baśnie skrywają jego mury? Jeśli jesteś ciekawy, co sprawia, że te ruiny są tak wyjątkowe, zapraszamy do lektury!

Historia zamku

Według Jana Długosza, zamek w Czorsztynie został zbudowany w roku 1246 przez Piotra Wydżgę herbu Janina, szlachcica krakowskiego oraz krzyżowca. Współcześni historycy nie potwierdzają jednak tej tezy i wiążą zamek z osobą św. królowej Kingi, zwaną również Panią Sądecką, której działalność na tych terenach przyczyniła się do rozkwitu Pienin.

W XIV wieku, za panowania Kazimierza Wielkiego, miała miejsce znaczna rozbudowa zamku. Warownia została otoczona kamiennym murem i stała się jednym z najważniejszych budynków obronnych w kraju. Jej usytuowanie dawało doskonały widok na dolinę Dunajca, a sam zamek, mieszczący się na rozwidleniu szlaków handlowych, chronił między innymi drogę dyplomatyczną na Węgry.

Zamek czorsztyński wielokrotnie zmieniał właściciela, a także był często najeżdżany, przejmowany i odbijany. W roku 1651 stał się niemym świadkiem chłopskiego powstania Aleksandra Kostki-Napierskiego. Zamek został zdobyty przez powstańców 14 czerwca - chociaż trudno nazwać ten podbój spektakularnym, bo tamtego dnia na zamku znajdował się zaledwie jedne hajduk i dzierżawca dóbr czorsztyńskich, Salomon Wołochowicz - ale już 22 czerwca odbił go Piotr Gębicki.

Chociaż powstanie - inspirowane zresztą działalnością Bogdana Chmielnickiego na Ukrainie - miało szlachetne pobudki, a u jego genezy leżały fatalne warunki, z jakimi musieli zmagać się chłopi pańszczyźniani, jego przywódcy skończyli marnie. Aleksander Kostka-Napierski został wbity na pal podczas publicznej egzekucji w Krakowie.

Upadek i odbudowa zamku

 

Przez ponad cztery wieki zamek w Czorsztynie cieszył się ogromnym znaczeniem. Kolejni rezydujący w nim szlachcice chronili nie tylko interesy polsko-węgierskie, ale także pienińską ludność przed najazdami Tatarów, zbójnikami czy później bandami husyckimi. W jego murach zatrzymywali się tak ważni goście, jak święta królowa Jadwiga czy Władysław Warneńczyk.

Jak więc doszło do tego, że w naszych czasach z zamku zostały jedynie ruiny? Według historyków, wszystkie winne są wojska kozackie, które w latach 1734-1735, podczas walk o władzę pomiędzy Augustem II Sasem a Stanisławem Leszczyńskim, splądrowały zamek. Dzieła zniszczenia dopełnił piorun, który w 1790 roku zniszczył dach budowli.

Zamek powoli niszczał aż do 1951 roku, kiedy to zajęło się nim Kierownictwo Odnowienia Zamku Królewskiego na Wawelu. W latach 1951-1957 zaczęto prowadzić prace mające na celu zabezpieczenie murów warowni, a na terenie zamku przeprowadzono badania historyczne i archeologiczne.

Obecnie zamek znajduje się pod opieką Pienińskiego Parku Narodowego a na jego terenie prowadzone są od 1992 roku prace rekonstrukcyjne. Mimo tego budowla została udostępniona zwiedzającym i stała się jednym z najbardziej popularnych miejsc w Pieninach.

 

W Pieninach warto zatrzymać się na dłużej! Sprawdź ofertę: pokoje i kwatery w centrum Szczawnicy

 

Czorsztyńskie legendy

Jak już wspomnieliśmy, z zamkiem w Czorsztynie związane są także liczne legendy. Jedna z nich głosi, że w podziemiach warowni znajdują się wielkie skarby, inna, że zamek był siedzibą zbójników. Trudno powiedzieć, ile w tych opowieściach prawdy, a ile fantazji, ale z pewnością dodają zamkowi w Czorsztynie uroku i barw.